Animizm w Amazonii - Polskie Seminaria z Antropologii Psychologicznej

15 maja 2019 r. w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ odbędzie się pierwsze spotkanie w ramach Polskich Seminariów z Antropologii Psychologicznej. O amazońskim animizmie, analizowanym z perspektywy antropologii kognitywnej, opowie prelegent - Paweł Chyc z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM, który od 2014 roku regularnie prowadzi badania etnograficzne pośród Indian Moré z boliwijskiej Amazonii. Informacje o wydarzeniu można znaleźć tutaj.

Animizm to zjawisko nurtujące już XIX-wiecznych antropologów. Klasycznie przedstawiany był jako prymitywna religia lub błędna epistemologia; stał się obiektem dyskusji antropologów nad racjonalnością ludów pozaeuropejskich. Pod koniec lat 80. XX wieku animizm stanowił już przedmiot pogłębionych badań etnograficznych w Amazonii (Philippe Descola, Eduardo Viveiros de Castro), które doprowadziły do zmian w rozumieniu tego zjawiska. Amazońskie badania nad animizmem legły u podstaw tzw. zwrotu ontologicznego - podejścia, które problematyzuje przekonanie o odmiennościach kulturowych i światopoglądowych, które miałyby reprezentować jeden świat i wspólną rzeczywistości.

Paweł Chyc przybliży nowy, interdyscyplinarny nurt badań nad animizmem, który łączy szeroko rozumianą antropologię kognitywną i psychologię ewolucyjną. Pozwala to na kompleksowe rozumienie zarówno uniwersalnych, jak i kulturowo zmiennych aspektów animizmu. Zdaniem prelegenta tezy antropologów kognitywnych nie są sprzeczne z rozumieniem animizmu w ramach "zwrotu ontologicznego". Autor wykaże, w jaki sposób te dwa podejścia mogą być względem siebie komplementarne i stanowić inspirujący przykład połączenia perspektyw psychologicznej i kulturowej.

Polskie Seminaria z Antropologii Psychologicznej (PSAP) to pierwsze w Polsce cykliczne spotkania przedstawicieli środowiska akademickiego, którzy zainteresowani są problematyką antropologii psychologicznej. Głównym zadaniem tej subdyscypliny jest badanie zależnych od siebie elementów życia społecznego i jednostkowego. Wykorzystuje się do tego uzupełniające się narzędzia badawcze antropologii i psychologii. Badacze analizują i interpretują interakcje łączące zjawiska kulturowe i procesy psychologiczne. W efekcie udzielają odpowiedzi na pytanie o przyczyny zróżnicowania ludzkich zachowań i tworzonych przez ludzi kultur.

PSAP odbywają się nieregularnie w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego w ramach Dialogów Humanistycznych Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ. Każde poświęcone jest innemu zagadnieniu, które najpierw prezentowane jest w formie referatu przez zaproszonego prelegenta, a następnie wspólnie dyskutowane w twórczej atmosferze.